Lalalalaguðlalanasistartrallalala...

Ég viðurkenni það fúslega að þó ég sé bæði trúlaus og andsnúin þjóðernishyggju, þá innihalda nokkur af mínum uppáhaldslögum trúarleg eða þjóðernisleg þemu. Sem dæmi má nefna America the Beautiful og Battle Hymn of the Republic, sérstaklega í þeim útgáfum sem ég vísa á.

 

America the Beautiful er auðvitað óttalegt þjóðrembuljóð, og að auki hálfkrípí að hlusta á þessa útgáfu, sem var tekin upp til styrktar fórnarlömbum næníleven, í ljósi þess sem ríkisstjórnin kom í gegn í skjóli hryðjuverkanna. Ljóðið er hins vegar fallegt þrátt fyrir það: línan "and crown thy good with brotherhood from sea to shining sea" fær mig alltaf til að tárast. Kannske er það vegna þeirra hugsjóna hinna tiltölulega ungu Ammríku sem  koma fram í ljóðinu: frelsi, jafnrétti, bræðralag (enda ammríska byltingin innblásin af þeirri frönsku). Lokalína annars vers sýnir þetta: "confirm thy soul in self-control, thy liberty in law". 

 

Battle Hymn of the Republic er eilítið öðruvísi. Það ljóð var upphaflega samið sem baráttusöngur gegn þrælahaldi. Í dag er lagið leikið sem lokalag á landsfundum repúblikana*. Það er í raun mun meira trúarljóð en ættjarðarljóð, sérstaklega í upprunalegri útgáfu, en hún inniheldur t.d. þetta vers:

"I have read a fiery gospel writ in burnished rows of steel:

"As ye deal with my condemners, so with you my grace shall deal;

Let the Hero, born of woman, crush the serpent with his heel,

Since God is marching on."

 

Ég er líklega bara veik fyrir lögum sem sungin eru af krafti og sannfæringu, sama hvert innihaldið er. Ég hef stundum grínast með það að hefði ég verið uppi á tímum Þriðja Ríkisins hefði ég sjálfsagt verið hinn ágætasti nasisti, enda Horst Wessel Lied og Danubia flott lög - svo voru marsarnir nokkuð djollí.

 

 Þeim örfáu lesendum sem nenna öðru en að rífast um íslam er velkomið að svara spurningunni

 

Eru einhver lög sem hafa sterk áhrif á þig þó þú sért ósammála skilaboðum textans, saga lags eða ljóðs sé 'óþægileg', eða þér þyki höfundurinn óviðkunnanlegur af einhverjum ástæðum?

 

 

 

 

*Ég veit að Lincoln var repúblikani. Nútíma repúblikanar virðast hins vegar margir hverjir hafa gleymt því. Kaldhæðnislegra er þó að heyra harða repúblikana syngja fyrra ljóðið, þar sem margir þeirra myndu vilja neita höfundinum um mannréttindi í dag.

Athugasemdir

[Arnar, 8.9.2009 kl. 09:56]

Já og nei, ég hef kannski bara svona einfaldan tónlistarsmekk.  Rámar alveg í að nokkur lög sem ég fíla innihaldi allskonar tilvísanir í guð og annað en það pirrar mig ekkert sérstaklega meðan lagið í heild sinni er 'áhlustanlegt'.

Hinsvegar, þá hlustaði ég mikið á rapp þegar ég var yngri, dettur strax í hug Cop Killer með Ice-T.  Held að lagið sé bannað næstum hvar sem er en ég fann það nú samt á Youtube.  Grípandi lag, ekki beint rapp, en boðskapurinn er ekki beint svona fallegur.  Hlustaði líka mikið á NWA og síðan Ice Cube.. allt frá þeim var meira eða minna bannað börnum og viðkvæmum sálum.

Gæti líka nefnt Goldie lookin' chain lögin Sister, Your mother got a penis og Gun's dont kill people.  Þeir eru meira svona í fíflaskap en flest lögin þeirra fjalla um dóp, klám og ömmur.. virðast leggja ýmislegt á sig til að vera móðgandi.

Annað sem ég hlusta á flokkast frekar undir "Mostly Harmles".

[Jóhann Róbert Arnarsson, 8.9.2009 kl. 13:40]

U2 - Bullet The Blue Sky (Rattle and Hum)

Reba McEntire- The Night the Lights Went Out in Georgia

Tvö lög hér.

[Tinna Gunnarsdóttir Gígja, 8.9.2009 kl. 14:38]

Hvað er það við þessi lög?

[Jóhann Róbert Arnarsson, 8.9.2009 kl. 15:09]

Menn hafa verið á móti stríði frá því að ég man eftir mér. U2 lagið er frá árinu 1988 (Rattle and Hum útgáfan) en kom fyrst út árið 1987 eða frá því að ég var 15 og 16 ára gamal. Ég er sammála mörgu í því og ekki veit ég hvað stríðið í San Salvador var réttmætt en ég er ósamála skilaboðum lagsins í heild sinni, eða "Run to the arms of America". Maður hefur nú aðeins þroskast síðan frá því að maður var 16 þó svo að sumir virðast aldrei gera það. Gífurlega áhrifaríkt lag þó.

Reba...Óþægilegt lag og ekki skal fólk hengja bakara fyrir smið þó svo að fólk vilji fá allt í "neat little packages" eins og segir í laginu. Það tók hana 40 ár að fá hugrekkið til þess að segja sannleikan. Í millitíðinni hafði margt slæmt gerst. Maður getur nú vart horft á þetta lag án þess að klökna. Síðan finnst mér þetta lag vera óraunverulegt að því leytinu til að fjölskyldan færi nú varla að myrða fyrir mann, það væri nú frekar öfugt. Samt eitt sem má lesa á milli línana og það er fyrirbæri sem ég kalla "radical emotional correction that went overboard". Enginn hugur. Og hann fórnaði sér fyrir systur sína, var það réttmætt? Ekki á þessum grunni nú í dag þó svo að það séu alltaf til undantekningar á hverri reglu.

Hveð síðan með einu lagi með Arcadiu sem er afsprengi Duran Duran en það er löng útgáfa af laginu Election Day. Mín uppáhalds setning þar ásamt mörgum öðrum er: Your making your saviour behaviour look evil. Maxiumum big supprise. She knows something new...

Arcadia - Election Day

Hi guys, by the way, are you aware your being illegal...

Cut open murmers....Wild and scheming...could be my...election day...

Að hengja bakara fyrir smið, þó svo að mér líki ekki við stjórnmálamenn yfirhöfuð.

[J. Einar Valur Bjarnason Maack , 8.9.2009 kl. 15:16]

Misskilningur hjá þér þarna. Franska byltingin (1792)  kemur á eftir þeirri Amerísku (1776). Franska upplýsingin var hinsvegar innblástur.

[Vésteinn Valgarðsson, 8.9.2009 kl. 16:12]

Rétt athugað með ártölin, JEVBM.

Ég tek undir með Horst Wessel Lied, burtséð frá efninu er það áhrifaríkt verk. Annað er lag, sem ég veit því miður ekki hvað heitir, sungið af karlakór og er lofgjörð um Saddam Hussein; mjög spes og töff, þótt það sé ca. fimm erindum of langt. Þriðja er "No Motherland Without You", norðurkóresk lofgjörð um Kim Jong-il, instant hittari í Norður-Kóreu, mæli með því.

[Tinna Gunnarsdóttir Gígja, 8.9.2009 kl. 16:57]

Upplýsing, bylting, kartabbla...ænjúðat...

[Sigurjón, 8.9.2009 kl. 17:25]

Átti franska byltingin ekki upphaf sitt 1789?

Annars hlusta ég mest á klassíska tónlist og það er engum blöðum um það að fletta að oft er textinn trúarlegur, þó ég láti það sem vind um eyru þjóta.  Læt það ekki skemma fyrir mér ánægjuna við að hlusta á góða og vel samda tónlist...

Skál og prump!  *Prumpar ógurlega á þráðinn*

[Tinna Gunnarsdóttir Gígja, 8.9.2009 kl. 17:51]

Sigurjón: hvað finnst þér um t.d. Wagner? (Þó hann sé ekki "klassískt" tónskáld í strangasta skilningi þess orðs)

[Vésteinn Valgarðsson, 8.9.2009 kl. 20:06]

Ég lít tvímælalaust á Wagner sem klassískt tónskáld, en hafa verk hans einhvern ónotalegan boðskap?

[Jóhann Róbert Arnarsson, 8.9.2009 kl. 21:26]

Fróðleikur um manninn. 

Wilhelm Richard Wagner (22. maí 1813 í Leipzig – 13. febrúar 1883 í Feneyjum) var mikilsmegandi þýskt tónskáld, hljómsveitastjóri, tónlista hugmyndafræðingur og ritgerðahöfundur. Hann er helst þekktur fyrir framúrskarandi sinfóníu-óperur („tónlistar drama“) sínar. Tónverk hans voru eftirtektarverð fyrir samfelda kontrapunkts samsetningu, ríkan samhljóm og hljómsveitarútsetningu. Einnig fyrir vandaða notkun leiðsögustefa: þema tengt ákveðnum persónum eða ástandi. Krómatískt (þýska:Chromatik) tónlistarmál Wagner boðaði þróun síðar í Vínarklassík, þar á meðal öfgakennda krómatík og ótóntegundabundin stíl. Hann breytti tónlistar hugsun með hugmynd sinni um heildarlistaverk (þýska: Gesamtkunstwerk), fjórfalda óperuverk hans Niflungahringurinn (1876) var ímynd þessa stíls. Hugmynd hans um leiðsögustef og samþætta tónlistar tjáningu hafði mikil áhrif á kvikmyndatónlist 20. aldar. Wagner var afar umdeild persóna, bæði vegna tónlistar hans og dramatískrar nýbreytni, og vegna þess að hann var hávær andstæðingur evrópska gyðinga.

http://is.wikipedia.org/wiki/Richard_Wagner

"I sometimes think there are two Wagners in our culture, almost unrecognizably different from one another: the Wagner possessed by those who know his work, and the Wagner imagined by those who know him only by name and reputation."

Wagner was also promoted during the Nazi era as one of Adolf Hitler's favourite composers, and Hitler is alleged to have said that "Whoever wants to understand National Socialist Germany must know Wagner." ^[3] Historical perception of Wagner has been tainted with this association ever since, and there is debate over how Wagner's writings and operas might have influenced the creation of Nazi Germany.

http://en.wikipedia.org/wiki/Wagner_controversies

[Vésteinn Valgarðsson, 9.9.2009 kl. 00:20]

Hitler var líka grænmetisæta, hundaunnandi og bindindismaður, svo hvað með það þótt hann hafi fílað tónlist Wagners?

Gyðingaandúð er vissulega blettur á honum, en kemur hún fram í verkum hans? Ég spyr, því mér er ekki kunnugt um það.

[Sigurjón, 9.9.2009 kl. 01:02]

Ég verð að viðurkenna að ég hef ekkert sérstakt dálæti á Wagner, né að ég hafi stúderað hann eitthvað sérstaklega.  Hins vegar hefur það hreint ekkert að gera með hans skoðanir eða manna sem hafa eða hafa haft dálæti á verkum hans.

Vafalaust gildir hið sama um hann eins og svo marga aðra: Hann átti sín móment, en ekkert rosalega mikið oft...

[Sigurjón, 9.9.2009 kl. 01:03]

Til að útskýra þetta aðeins, þá áttu, að mínu mati alla vega, Chopin, Mozart, Beethoven og Bach miklu oftar góð móment en Wagner.  Ef þið skiljið hvað ég á við.

[Hjalti Rúnar Ómarsson, 9.9.2009 kl. 21:51]

Mér finnst Wenn alle untrue werden vera afskaplega skemmtilegt lag, en var notað af nasistum sem aðal SS-söngurinn.

Síðan er Dies Irae eftir Mozart mjög flott, en fjallar auðvitað um endurkomu Jesú og það að hann hendi vondu fólki eins og okkur í helvíti.

[faðir marcos (IP-tala skráð) 9.9.2009 kl. 23:44]

Sonur minn sálugi sagði mér eitt sinn að Rossini hafi sagt um Wagner að hann ætti stórkostleg augnablik en hræðilega stundarfjórðunga.

En hvað varðar spurningu þína þá veit ég að syni mínum sáluga fannst katalókur Cat Stevens góður sér til mikillar mæðu.

[Johnny Saxaphone (IP-tala skráð) 10.9.2009 kl. 01:43]

en fjallar auðvitað um endurkomu Jesú og það að hann hendi vondu fólki eins og okkur í helvíti.

"God never made a heaven for man; he never made a hell; we are creators and we make our own."

Iceland, the place the old legends go to.

[Rebekka, 10.9.2009 kl. 06:44]

Mér finnst pínu hallærislegt að viðurkenna þetta, en uppáhalds jólalagið mitt er "Helga Nótt"  (jájá, mitt og kannski 90% landsmanna, klassískt lag).

Föllum á kné

Nú fagna himins englar

Frá barnsins jötu blessun streymir

blítt og hljótt til þín. 

Þetta syng ég, trúleysinginn, oft hástöfum um jólin, yfir jólaskrauti og piparkökum 

[Heimir Tómasson, 10.9.2009 kl. 18:36]

Wagner var yfirlýstur gyðingahatari.

En eitt fallegasta lag sem ég veit er "Down to the river to pray" úr hinni óborganlegu mynd Coen bræðra, "O brother, where art thou?"

[Billi bilaði, 14.9.2009 kl. 21:13]

Mér bara dettur ekkert í hug. c",

[Sæunn Valdís, 18.9.2009 kl. 08:01]

Ég á svolítið love hate samband við uppáhalds hljómsveitina mína vegna oft á tíðum truflandi innihaldi texta þeirra (hvort heldur sem er aftur á bak eða áfram) enda eru þeirra skoðarnir á gjörsamlega öndverðum meiði við mínar trúarlega séð...þetta er að sjálfsögðu Led Zeppelin sem ég er að tala um, en ég get bara ekki að því gert þeir eru meistarar, og tónlistin þeirra er of góð :)

[Cujo359 (IP-tala skráð) 28.9.2009 kl. 09:14]

A popular song that comes to mind is Norman Greenbaum's "Spirit In The Sky". I'm an atheist, but the optimism of the song is infectious.

You're right about Lincoln, by the way. The Republicans of his day were nothing like those of today.

[Tinna Gunnarsdóttir Gígja, 28.9.2009 kl. 16:15]

I feel the same way about Spirit in the sky, and a lot of other songs with religious themes. I even like a few gospel songs, but I think that's more about the joy in the delivery than the actual lyrics - hearing a big choir sing 'Amen, amen, amen' can sound pretty good, but frankly, they might as well be going 'lala, lala, lala'.

 I am curious, though. Do you read Icelandic or did you use a translator?

[Cujo359 (IP-tala skráð) 28.9.2009 kl. 17:25]

I used a translator. Google seems to make sense out of the majority of the words here. I say "seems", because I don't speak any Icelandic at all.

[Tinna Gunnarsdóttir Gígja, 28.9.2009 kl. 19:19]

I ran it through Google Translate. I must say, you did an admirable job making sense of it.